BALIK YEMLERİ
DENİZDE KULLANILAN DOĞAL OLTA YEMLERİ
Yengeç
Levrek, Çipura, İşkine, Karagöz, Minekop, Kalkan ve daha birçok deniz balığı avında değerli bir olta yemidir. Tırnak boyunda olanları tercih edilir.
Yengeç yavruları, diz boyu derinlikteki ve otluk yerlerde kepçe gezdirilerek yengeç toplanır. Yengeç yavrusu toplama gece yapılır ise daha verimli olur. Bol olarak bulundukları yerlerde geceleri su üzerindeki otlar üzerine çıkarlar. Buralarda el feneri ile gezilir ise ışıkta parladıklarından kolayca görülür, el ile istenen miktarda toplanabilir.
Resim 1. Yengeç
Toplanan yengeçler, içerisinde ıslak sünger bulunan bir kapta 1–2 hafta canlı olarak tutulabilirler. Sadece her gün süngerin deniz suyu ile sıkılıp temizlenmesi yararlı olur.
Yengeç oltaya takılır iken canlı kalacak şekilde alt kabuktan takılmalıdır.
Eğer sünger 1 gün tuzlu, diğer gün tatlı su ile ıslatılır ve sıkılır ise yengecin daha uzun yaşadığı ve kabuğunun biraz yumuşadığı görülecektir. Kabuğu yumuşak olan yengeçli iğne ile balık daha kolay yakalanır.
Karides
Karides, tüm etobur balıklar tarafından çok sevilen bir evrensel yemdir.
Teke
Hemen hemen her türlü deniz balığının avında kullanılabilen, tüm balıkların tanıdığı, severek yediği evrensel bir olta yemidir.
Resim 2. Karides
Ülkemiz denizlerinde birçok karides türü vardır. Bunların bir kısmı iri, bir kısmı ise Çanlı Karidesi denilen daha küçük türlerdir. Küçük yavru karideslerden çeşitli balık türü avında yararlanılabilir. Teke gibi Karidesin de canlı veya taze kullanılması tercih edilmelidir.
Karides ve Teke kancaya nasıl takılır?
Resim 3. Teke
Karidese benzeyen küçük deniz canlılarına Teke adı verilir. Ülkemiz denizlerinde bu gruba giren bir kaç tür mevcuttur. Yöresine göre çeşitli adlar alır. (Çimçim, Kandilis, v.b.)
Otlu yerlerde, iskele direklerine yapışmış sucul bitkilerin içlerinde ağ göz açıklığı çok küçük kepçe sürüklenerek toplanırlar.
Kova türü bir su kabına deniz suyu ve bir miktar ot koyarak, av sırasında canlı kalması sağlanır.
Canlı veya çok taze olarak oltada kullanılması tercih edilmelidir.
Bütün olarak ya da İstavrit, İzmarit gibi balıkların avında kabuğu soyularak oltaya takılır. Piyasada dondurulmuş olarak da satılmaktadır. Ancak, tazesi kadar dayanıklı değildir. Oltaya takıldığında küçük balıklarca kolayca parçalanabilir.
Mamun
Çipura ve Mercan avında çok kullanılan bir yemdir.
Resim 4. Mamun
Deniz balıkları avında çok değerli bir olta yemidir. Canlı olarak kullanılır.
Mamunun canlısı 3–4 cm uzunlukta ve küçük istakoz görünümündedir.
l m kadar derinlikteki kumlu humuslu topraklarda, özellikle dalyan alanlarında fazla miktarda ürer.
Bu canlıyı toplayanlar, denizde 8–10 m alanı ağ ile çevirirler ve ağları kargılar ile zemine tuttururlar. Sonra bu alan içinde ayakları ile gezinirler. Mamunlar toprağın sıkıştırılması sonucu zeminden ayrılır. Bu şekilde çıkan canlılar kepçeler ile toplanarak üretim sağlanır ve aynı gün canlı olarak satılırlar.
Nasıl Kullanılır?
Kuyruğu karidese benzeyen mamunu iğneye takmak için ilk önce iğne, kuyruğunun bitiminden saplanır, ardından kuyruğun iç gövdesinden geçirilerek kafa bölgesine kadar devam edilir. İğnede canlı kalabilmesi için kafa bölgesine iğne saplanmaması gerekir.
Boru Kurdu
Kumluk ve çamurlu sahillerde yaşayan, adını dışında bulunan koruyucu boru şeklindeki kılıftan almış, popüler ve hemen hemen tüm deniz balıklarının tercih ettiği bir yemdir.
Resim 5. Boru Kurdu
Canlı ya da kurutulmuş veya salamurası yapılmış şekilde kullanılır.
Canlı olarak muhafazası zordur. Buzdolabında bir haftaya kadar saklanabilir.
Verimli, özellikle dışındaki fosfor yaygısı nedeniyle gece avlarına çok elverişli bir yem türüdür.
Kancaya tüm ya da parçalar halinde kesilerek takılabilir. Tazesi balık tarafından kancadan kolayca düşürülemeyecek kadar dayanıklıdır. Hatta, kancadaki aynı yemle bir kez üst üste balık tutulabilir.
Sülünes
Balık avında çok kullanılan bir yemdir. 6–8 cm uzunlukta ve 1-1,5 cm kalınlıkta kabuklu bir deniz canlısıdır.
Denizlerde az kumlu yumuşak zeminden kürek ile alınan kısmın kalbur içinde suda yıkanması ile kolayca toplanırlar.
Resim 6. Sülünes
Sarı renkte yumuşak ve kabuğuna, uygun uzun bir eti vardır. Pek çok deniz balığı avında değerli bir olta yemi olarak kullanılır. Bu yem fazla miktarda buzlukta dondurularak uzun süre saklanabilir. Ayrıca tuzlanarak da saklamak mümkündür. Mercan, Çipura, İsparoz gibi dip balıkları avcılığında kullanılır.
Balık Yavruları (Çime)
Balık avcılığında, yem olarak kullanılan küçük balıklara Çime adı verilir.
Etobur balıkların avında canlı veya cansız, bütün veya yaprak fileto olarak oltaya takılırlar.
Resim 7. Yemlik Balıkların Kancaya Takılma Örnekleri
Yemlik yavru balıklar, yasaların izin verdiği boyut (en fazla 5 mt.) ve göz açıklığında ağlarla veya kepçe ile akarsu ağızları ya da sığ sularda yakalanılabilir.
Ekolojik açıdan zararlı veya potansiyel tehlikeli ya da avlanma bölgesine ait olmayan türleri(akvaryum balıkları gibi) canlı yem olarak kullanmamaya azami dikkat ve özen gösterilmelidir.
Balık kancaya nasıl takılır?
Yaprak yem kancaya nasıl takılır?
Madya
Denizlerde taşlık yerlerde bol olarak bulunan kabuklu bir su canlısıdır.
Zemin üzerinde yaşar. Toplamak için herhangi bir kazıya gerek yoktur. Yüzerek ve gözlük takılarak bol olarak toplanabilir.
Resim 8. Madya
Etleri sülünese göre daha serttir. Bu nedenle oltadan kolayca çıkmaz. Sülünes bulunmayan yerlerde kullanılır.
Ortamda küçük boy balık var ve yumuşak yemleri bozuyor ise madya tercih edilebilir. Kabuk kırılarak canlının eti çıkarılır. Kırılan kabuktan ayrılan canlının kapak olarak kullanıldığı sert kısmından bıçak ile kesilerek atılması ve bundan sonra yeme takılması gerekir. Mercan ve Çipura avında kullanılabilir.
Deniz Minaresi
Madyaya benzer, fakat daha küçük yapılıdır. Küçük deniz balıklarını avlamada olta yemi olarak kullanılır. Diğer yemlerin yokluğunda tercih edilirler. Madya toplamada olduğu gibi gözlük ile yüzeysel toplanırlar. Otlu yerlerde otlar arasında bolca bulunur.
Deniz Salyangozu
Denizden avlanılan pek çok deniz kabuklusunun eti olta yemi olarak kullanılabilir. Deniz salyangozu da bunlardan bir tanesi olup madya gibi toplanır.
Resim 9. Deniz Salyangozu
Kabuğu kırılarak, bıçakla parçalar kesilerek kancaya takılır. Kabuğunu kırarken bir eliven kullanılmalıdır. İçindeki mürekkepsi ve elden uzun süre çıkmayan bir boya elleri boyar. Tüm dip balıklarının avında kullanılabilir.
Midye ve Diğer Kabuklu Canlı Etleri
Etobur deniz balıkları, her türlü kabuklu deniz canlıları etlerini severek yerler. Bu nedenle bu tür etlerin oltaya takılması yolu ile balık avı yapılabilir.
Denizlerde pek çok yerde temin edilebilecek bu tür canlılardan biri Kara Midyedir. Özellikle İzmarit, İsparoz gibi küçük balık avında midye etinden başarı ile yararlanılabilir. Yumuşak olmasından dolayı oltadan kolayca düşer veya balık ilk atağında yemi oltadan alır.
Ayrıca, Kum Midyesi veya Akivades (Tapes decussatus), Kidonya (Venüs verrucosa) Deniz Düğmesi veya diğer pek çok kabuklu su canlısı eti başarı ile kullanılabilecek olan olta yemleridir.
Herhangi bir kıyıya ava gidildiğinde yem kalmadığında çevreyi araştırarak yem olacak canlı aramak ve kullanarak denemek yararlı sonuçlar verebilir.
Mürekkep Balığı ve Kalamar Etleri
Mürekkep balığı ve kalamar etlerini de pek çok balık avında balık eti gibi kullanmak mümkündür. Bacakları kesilerek iğneye takılır. Çipura, Karagöz, Mırmır balıkları için uygun yemlerden biridir.
Yardımcı Kaynak: MEGEP